Tôi thường xuyên nhận được những câu hỏi liên quan đến các chức danh tư pháp, trong đó có Thừa phát lại – một nghề còn khá mới nhưng ngày càng chứng tỏ vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ quyền lợi của người dân. Một trong những thắc mắc lớn nhất là: "Ai là người có quyền 'gật đầu' để một người chính thức trở thành Thừa phát lại?"
Đặc biệt, kể từ ngày 01/7/2025, khi Nghị định số 121/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, câu trả lời cho câu hỏi này đã có một sự thay đổi mang tính cách mạng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau giải đáp mọi thắc mắc và so sánh rõ ràng giữa quy định "cũ" và "mới" về thẩm quyền bổ nhiệm Thừa phát lại.
❓ CÂU HỎI 1: Theo quy định MỚI NHẤT (từ 01/7/2025), cơ quan nào có thẩm quyền bổ nhiệm Thừa phát lại?
💡 TRẢ LỜI:
Đây chính là điểm thay đổi lớn nhất và quan trọng nhất.
➡️ Theo quy định tại Nghị định 121/2025/NĐ-CP, thẩm quyền bổ nhiệm Thừa phát lại đã được phân cấp, chuyển giao từ cấp Trung ương về địa phương. Cụ thể:
Người có thẩm quyền bổ nhiệm Thừa phát lại là: Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Đây là một bước tiến lớn trong cải cách hành chính, nhằm tăng cường tính chủ động, linh hoạt và trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quản lý đội ngũ Thừa phát lại trên địa bàn của mình.
❓ CÂU HỎI 2: Vậy trước ngày 01/7/2025, ai là người có thẩm quyền này? Sự khác biệt là gì?
💡 TRẢ LỜI:
Để thấy rõ sự thay đổi, chúng ta cần nhìn lại quy định cũ tại Nghị định 08/2020/NĐ-CP.
Quy định CŨ (trước 01/7/2025): Thẩm quyền bổ nhiệm Thừa phát lại thuộc về Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
Như vậy, chúng ta có thể so sánh trực tiếp như sau:
Phân tích của Luật sư: Việc chuyển giao thẩm quyền này là hoàn toàn hợp lý. Chính quyền địa phương, mà cụ thể là Sở Tư pháp và UBND cấp tỉnh, là nơi nắm rõ nhất nhu cầu về dịch vụ Thừa phát lại, cũng như có điều kiện giám sát trực tiếp và hiệu quả nhất hoạt động của đội ngũ Thừa phát lại tại địa bàn.
❓ CÂU HỎI 3: Quy trình bổ nhiệm theo quy định mới có thay đổi không?
💡 TRẢ LỜI:
Về cơ bản, quy trình tổng thể vẫn giữ các bước cốt lõi để đảm bảo chất lượng đầu vào, nhưng vai trò của các cơ quan đã được điều chỉnh cho phù hợp với thẩm quyền mới.
📌 Quy trình bổ nhiệm Thừa phát lại theo hướng dẫn của Nghị định 121/2025/NĐ-CP có thể tóm tắt như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp
Người có đủ tiêu chuẩn (tốt nghiệp cử nhân luật, qua lớp đào tạo nghề, có thời gian công tác pháp luật, đạt kết quả kiểm tra tập sự...) sẽ nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị bổ nhiệm tại Sở Tư pháp nơi họ đăng ký tập sự.
Bước 2: Sở Tư pháp thẩm định và đề nghị
Trong thời hạn 07 ngày làm việc, Sở Tư pháp sẽ thẩm định hồ sơ.
Nếu hồ sơ hợp lệ, Sở Tư pháp sẽ có văn bản đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm Thừa phát lại, kèm theo hồ sơ.
Bước 3: Chủ tịch UBND cấp tỉnh ra quyết định
Trong thời hạn 20 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị của Sở Tư pháp, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ xem xét và ra quyết định bổ nhiệm Thừa phát lại.
Trường hợp từ chối, phải có thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Sự thay đổi này giúp rút ngắn đáng kể thời gian và quy trình so với trước đây khi hồ sơ phải chuyển từ Sở Tư pháp lên Bộ Tư pháp để chờ xem xét, quyết định.
❓ CÂU HỎI 4: Việc phân cấp thẩm quyền này có ảnh hưởng gì đến người dân và chất lượng hoạt động của Thừa phát lại không?
💡 TRẢ LỜI:
Đây là một câu hỏi rất thực tế. Theo quan điểm của tôi, sự thay đổi này mang lại nhiều tác động tích cực:
Đối với người dân: Việc bổ nhiệm và quản lý Thừa phát lại được thực hiện ngay tại địa phương sẽ giúp đáp ứng nhanh hơn nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý này. Khi có khiếu nại, tố cáo, việc giải quyết cũng sẽ được thực hiện tại địa phương, gần gũi và thuận tiện hơn.
Về chất lượng: Dù thẩm quyền được phân cấp, nhưng tiêu chuẩn để trở thành Thừa phát lại vẫn được giữ nguyên và áp dụng thống nhất trên cả nước theo quy định tại Nghị định 08/2020/NĐ-CP. Điều này đảm bảo chất lượng chuyên môn của đội ngũ Thừa phát lại không hề thay đổi. Hơn nữa, sự giám sát trực tiếp của chính quyền địa phương có thể còn giúp nâng cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp của Thừa phát lại.
Sự ra đời của Nghị định 121/2025/NĐ-CP đã đánh dấu một bước ngoặt trong việc quản lý nhà nước đối với hoạt động Thừa phát lại, trao quyền tự chủ và trách nhiệm lớn hơn cho chính quyền địa phương. Đây là một tín hiệu đáng mừng, hứa hẹn sẽ thúc đẩy nghề Thừa phát lại phát triển mạnh mẽ và phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn.
Dù thẩm quyền bổ nhiệm có thay đổi, vai trò của Thừa phát lại và giá trị của Vi bằng vẫn không đổi - đó là công cụ pháp lý đắc lực để ghi nhận sự thật, tạo lập chứng cứ và phòng ngừa rủi ro.
Khi bạn cần một "trọng tài" khách quan để ghi nhận một sự kiện quan trọng, hãy luôn nhớ đến chúng tôi. Để được tư vấn cụ thể về việc lập vi bằng và các dịch vụ pháp lý khác, quý vị vui lòng liên hệ:
Văn phòng Thừa phát lại Đông Hà Nội
Địa chỉ: Số 5 Đường Núi Đôi, xã Sóc Sơn, Hà Nội
Hotline: 0393739999 - 0945055550
Chúng tôi luôn cập nhật những quy định mới nhất để phục vụ quý vị một cách chuyên nghiệp và hiệu quả nhất.